Autismespectrumstoornis/aandoening (ASS/C) uitgelegd
Autismespectrumstoornis (ASS), ook wel Autistisch Spectrumstoornis (ASC) genoemd, omvat een reeks neurologische ontwikkelingsstoornissen. Hoewel beide termen door elkaar worden gebruikt, heeft 'aandoening' nu de voorkeur boven 'stoornis' omdat het minder stigmatiserend is. ASS wordt gediagnosticeerd op basis van de observatie van verschillende neurologische ontwikkelingskenmerken die ontstaan en zich ontwikkelen tijdens de kindertijd. Hoewel de exacte oorzaken niet volledig worden begrepen, wordt aangenomen dat genetische factoren een belangrijke rol spelen. De term 'spectrum' wordt gebruikt omdat, hoewel personen met autisme drie belangrijke probleemgebieden delen, de specifieke impact en manifestatie van hun aandoening kan variëren.
Het Asperger-syndroom, dat vroeger als een aparte aandoening werd beschouwd, wordt nu erkend als onderdeel van het autismespectrum. De term "Asperger-syndroom" wordt tegenwoordig echter minder vaak gebruikt vanwege inconsistenties in het gebruik ervan in verschillende centra.
ASS is gecategoriseerd als een neurologische aandoening die nauw verband houdt met andere soortgelijke aandoeningen, zoals ADHD. Hoewel bij veel kinderen hun ASS tijdens de kindertijd wordt herkend, kunnen sommige individuen en hun families ervoor kiezen om geen formele diagnose of behandeling te zoeken. Als u op zoek bent naar een diagnose of als u de beschikbare ondersteuningsopties voor uw kind of adolescent wilt verkennen, bezoek dan onze speciale pagina over autismespectrum bij kinderen en adolescenten.
Prevalentie van ASS
Autisme treft naar schatting ten minste 1 op de 100 personen. Het aantal geïdentificeerde gevallen van ASS lijkt toe te nemen, in de eerste plaats door een groter bewustzijn en verbeterde signalering, en niet zozeer door een verandering in de feitelijke prevalentie. Historisch gezien werd aangenomen dat ASS meer jongens dan meisjes trof, met een verhouding van 4:1 tussen mannen en vrouwen. Deze verhouding blijkt echter lager te zijn, wat wijst op een mogelijke onderdiagnose bij vrouwen. Ongeveer de helft van de personen met autisme heeft ook een leerstoornis, terwijl de rest valt onder de categorie "hoogfunctionerende" ASS, waaronder ook het voorheen bekend als het Asperger-syndroom valt.
Belangrijkste symptomen van ASS
Traditioneel wordt autisme gekenmerkt door de 'triade van stoornissen', die moeilijkheden omvat in sociale communicatie, sociale interactie en sociale verbeeldingskracht (inclusief beperkte of repetitieve interesses). Enkele voorbeelden van deze moeilijkheden zijn:
- Sociale communicatie en begrip:
- Uitdagingen bij het gebruiken en begrijpen van gezichtsuitdrukkingen, stemgeluid en abstracte taal.
- Moeite om beurtelings in een gesprek te wisselen, vaak uitsluitend gericht op persoonlijke interesses.
- Sociale interactie en aanwijzingen:
- Moeilijkheid om de emoties en gevoelens van andere mensen te herkennen of te begrijpen.
- Uitdagingen om hun eigen gevoelens op gepaste wijze te uiten.
- Tactloosheid en moeilijkheden om sociaal aan te sluiten.
- Sociale verbeelding:
- Moeite met het begrijpen en voorspellen van andermans gedrag of gevoelens.
- Heeft moeite met het begrijpen van abstracte ideeën.
- Weerstand tegen verandering en voorkeur voor routines.
- Ontwikkeling van rituelen of vasthouden aan specifieke routines.
- Ongewone, intense interesses die kunnen grenzen aan obsessies.
Andere verwante kenmerken van ASS zijn onder meer sensorische gevoeligheden, zoals een afkeer van harde geluiden, bepaalde voedingsmiddelen of kledinglabels.
Diagnostisch proces en voordelen van diagnose
Recent onderzoek heeft diagnostische criteria geconsolideerd in twee domeinen: sociale en communicatieve problemen, en repetitief/beperkt gedrag, waaronder moeilijkheden bij het aanpassen aan verandering en het tonen van bekrompen interesses. De diagnose ASS vereist de aanwezigheid van kenmerken uit beide domeinen, aangezien het samen voorkomen van deze twee dimensies ASS kenmerkt als een syndroom.
Het is essentieel op te merken dat iedereen ergens op het continuüm bestaat, met verschillende gradaties van autistische kenmerken. De mate en het patroon van de stoornis bepalen echter de diagnose van een ASS-stoornis. "
Hoewel er geen specifieke medicatie wordt aanbevolen voor de kernsymptomen van ASS, kan een formele diagnose zeer waardevol zijn. Het biedt een basis voor het beoordelen van de ondersteuningsbehoeften van een individu, vooral wanneer deze behoeften misschien niet evident zijn vanwege gemiddelde intelligentie of taalvaardigheid. Een diagnose kan belangrijk zijn in verschillende omgevingen, zoals werk, relaties en gezinsdynamiek. Veel mensen die in de adolescentie of volwassenheid de diagnose ASS krijgen, melden dat het hen helpt hun vroegere uitdagingen te begrijpen, zoals het aangaan van sociale contacten of het managen van banen waarvoor empathie vereist is.
Bovendien kan een diagnostisch label verkeerde diagnoses met psychische aandoeningen zoals schizofrenie of persoonlijkheidsstoornis voorkomen en individuen beschermen tegen moeilijkheden in het strafrechtsysteem. Een diagnose kan bijvoorbeeld leiden tot een waarschuwing in plaats van een veroordeling, wat een aanzienlijke invloed kan hebben op iemands leven, inclusief passend medicatiegebruik en kansen op werk.
Coaching en ondersteuning
Gerichte specialistische coaching kan zeer nuttig zijn bij het omgaan met ASS. Individuen op het spectrum bezitten vaak het vermogen om technieken en strategieën te leren voor specifieke situaties of soorten interacties.
Diagnose stellen van ASS
Het diagnosticeren van ASS vereist gespecialiseerde training en expertise, omdat het een uitdaging kan zijn om onderscheid te maken met een psychische aandoening. Eerstelijns clinici, zoals huisartsen, beschikken mogelijk niet over het nodige vertrouwen of de nodige expertise om volwassenen met ASS te identificeren en te diagnosticeren. Daarom worden gespecialiseerde diagnostische diensten aanbevolen. Ons team bestaat uit volwassenen- en kinder- en jeugdpsychiaters die gespecialiseerd zijn in ASS-assessments.
Associatie met andere aandoeningen en behandeling
Veel mensen met ASS hebben ook naast elkaar bestaande geestelijke en lichamelijke gezondheidsstoornissen, wat de behandeling kan bemoeilijken. Verschillende psychosociale interventies, zoals cognitieve gedragstherapieën, zijn gebruikt om naast elkaar bestaande aandoeningen zoals depressie, angst of OCS aan te pakken bij personen met ASS. Door deze naast elkaar bestaande aandoeningen met succes aan te pakken, kan ASS effectiever worden beheerd.
Autisme en aandachtstekortstoornis (hyperactiviteit) (ADHD)
Hoewel ADHD en ASS verschillende kerncomponenten hebben, kunnen ze vergelijkbare symptomen en uitdagingen hebben. Sommige personen kunnen tegelijkertijd met beide aandoeningen worden gediagnosticeerd, en het hebben van de ene aandoening vergroot de kans dat de andere wordt gediagnosticeerd. Het is echter belangrijk om te begrijpen dat ADHD en ASS afzonderlijke aandoeningen zijn.
Is het ooit te laat voor een diagnose?
Het is nooit te laat om een diagnose te stellen. Een diagnose kan het begrip vergroten, zowel voor het individu als voor degenen om hen heen, en kan helpen bij het aanpakken van specifieke uitdagingen in iemands leven. Leren over ASS en het begrijpen van de mogelijke moeilijkheden die met de aandoening gepaard gaan, kan op elke leeftijd of levensfase nuttig zijn.
Nationale strategie voor mensen met autisme
De regering heeft verschillende doelen geschetst in kranten zoals "Leven vervullen en belonen" en "Mensen met autisme ondersteunen tijdens hun volwassenheid. "Deze doelstellingen omvatten het vergroten van het begrip, het bewustzijn en de diagnose van ASS, het verbeteren van de toegang tot diensten en ondersteuning voor volwassenen met ASS, en het vergemakkelijken van werk- en studiemogelijkheden door middel van redelijke aanpassingen op de werkplek of het onderwijs.
ASS-beoordelingen
ASS-beoordelingen bij ons omvatten het invullen van twee pre-assessmentvragenlijsten, de Self Report ASD Questionnaire en de Informant Report ASD Questionnaire. Na deze vragenlijsten volgt een online assessment van ongeveer een uur. In complexe gevallen kan zo nodig een vervolggesprek met de patiënt of een informant worden belegd. In sommige gevallen kan een formeel standaard ASS diagnostisch instrument worden aanbevolen om de diagnose te verduidelijken. Voor eventuele extra vergaderingen of tests worden extra kosten in rekening gebracht, die indien van toepassing worden besproken door de beoordelende adviseur.